Kevlar vs PE საბრძოლო ჩაფხუტებში
Kevlar (Aramid Fiber)
- ქიმიური სტრუქტურა: Kevlar არის არამიდის (aromatic polyamide) ბოჭკო, რომელსაც ახასიათებს ძლიერი წყალბადის ბმები მოლეკულებს შორის.
- ბალისტიკური თვისებები: მისი ბოჭკოების მოქნილი სტრუქტურა ენერგიას ანაწილებს უფრო ფართო ზედაპირზე, რაც ტყვიის შეღწევისას ქმნის „ენერგიის დისპერსიას“. სწორედ ამიტომ Kevlar ტყვიას ანელებს ბოჭკოების გადახრით და არა ერთ წერტილში შეჩერებით.
- წონითი მახასიათებლები: Kevlar ჩაფხუტი საშუალოდ 1.4–1.6 კგ-ია (მოდელისა და დაცვის დონეზე დამოკიდებული).
- გამძლეობა გარემო პირობებში: Kevlar მდგრადია მაღალ ტემპერატურაზე (არ ირღვევა 400°C-მდე), მაგრამ ხანგრძლივი დროით UV სხივების და ტენიანობის ზემოქმედებისას მასალა შეიძლება დასუსტდეს.
- უპირატესობა სამხედრო კონტექსტში:
- უკეთესი გახურებისა და ცეცხლის მიმართ მდგრადობა.
- ბალისტიკური სანდოობა ტყვიებისა და ნამსხვრევების წინააღმდეგ.
- ხანგრძლივი გამოყენების გამოცდილება (NIJ სტანდარტები უკვე ათწლეულებია Kevlar-ზე დაყრდნობით იქმნება).
- ნაკლოვანებები:
- შედარებით მძიმეა PE-სთან შედარებით.
- შეიძლება მოითხოვდეს ხშირ ტექნიკურ ინსპექციას, რადგან ტენიანობა და UV ახდენს გავლენას.
PE (UHMWPE – Ultra High Molecular
Weight Polyethylene)
- ქიმიური სტრუქტურა: შედგება ულტრა გრძელი პოლიმერული ჯაჭვებისგან (10–100-ჯერ უფრო გრძელი ვიდრე ჩვეულებრივ პოლიმერებში). ეს ქმნის ძალიან მაღალ tensile strength-ს.
- ბალისტიკური თვისებები: PE-ის ბოჭკოები მსუბუქია და აქვთ მაღალი ენერგოაბზორბციის უნარი. ტყვიის შეღწევისას ისინი ქმნიან „self-lubricating“ ეფექტს — ტყვია თითქოს სრიალებს მასალაში, ხოლო ენერგია ნაწილდება ფენებში.
- წონითი მახასიათებლები: PE ჩაფხუტი საშუალოდ 1.1–1.3 კგ-ია, ანუ Kevlar-ზე დაახლოებით
15–25% უფრო მსუბუქი.
- გამძლეობა გარემო პირობებში: PE ინარჩუნებს სიმტკიცეს ტენიანობასა და წყალში, მაგრამ სიცხეზე შედარებით სუსტია – 80–100°C-ზე სტრუქტურა იწყებს რბილობას. ცეცხლის მიმართ ნაკლებად მდგრადია.
- უპირატესობა სამხედრო კონტექსტში:
- მინიმალური წონა – ჯარისკაცისთვის ხანგრძლივი მარშებისა და ოპერაციებისას ეს გადამწყვეტია.
- არ იწოვს წყალს და სრულად წყალგაუმტარია.
- თანამედროვე NATO-ს ქვეყნებში უპირატესად PE-ს იყენებენ, რადგან იგი უფრო მოსახერხებელია ასიმეტრიულ კონფლიქტებში (სადაც დიდხანს უწევთ ჩაფხუტის ტარება).
- ნაკლოვანებები:
- ცეცხლის მიმართ დაუცველობა – ტემპერატურის მატებისას შეიძლება დეფორმირდეს.
- შედარებით ძვირი წარმოებაში.
შედარებითი ანალიზი (ბალისტიკური სტანდარტების მიხედვით)
პარამეტრი
|
Kevlar
|
PE
|
წონა
|
საშუალო (1.4–1.6 კგ)
|
მსუბუქი (1.1–1.3 კგ)
|
ბალისტიკური დაცვა (NIJ IIIA დონე)
|
მაღალი
|
მაღალი
|
ნამსხვრევების წინააღმდეგობა (V50 ტესტი)
|
საიმედო, სტაბილური
|
ზოგჯერ უკეთესი შედეგი გამოაქვს იგივე წონის პირობებში
|
ცეცხლის/სითბოს მდგრადობა
|
ძალიან მაღალი (400°C-მდე)
|
დაბალი (100°C-მდე)
|
წყალგამძლეობა
|
შეიძლება დასუსტდეს
|
სრულად წყალგაუმტარი
|
გამოყენების გამოცდილება
|
გამოცდილი (50 წელზე მეტი
საბრძოლო პრაქტიკა)
|
შედარებით ახალი ტექნოლოგია (20–25 წელი)
|